Tháng 6, Ukraina áp đặt lệnh trừng phạt nhằm ngăn chặn công ty dầu tư nhân lớn nhất Nga Lukoil bán dầu của Nga sang Trung Âu bằng đường ống dẫn dầu nước này.
Hungary và Slovakia gửi thư cho cơ quan điều hành EU, kêu gọi EU mở các cuộc tham vấn khẩn cấp với Ukraina về động thái chặn dòng dầu Nga, biện pháp cần thiết trước khi có hành động pháp lý. Hai quốc gia Trung Âu cáo buộc Ukraina vi phạm thỏa thuận thương mại năm 2014 với EU khi chặn dòng dầu Nga vào 2 nước này.
Ngày 1.8, Ủy ban châu Âu đã bác bỏ yêu cầu này. Ủy ban thông báo không có kế hoạch bắt đầu các cuộc đàm phán chính thức với Ukraina sau khi Kiev áp đặt lệnh cấm với dầu của Nga sang Hungary và Slovakia.
Theo Politico, người phát ngôn của Ủy ban châu Âu Balazs Ujvari cho biết, các cuộc tham vấn khẩn cấp “dường như không được đảm bảo”.
Ông cho biết, trong đánh giá sơ bộ của Ủy ban, các lệnh trừng phạt của Ukraina với dòng dầu từ Lukoil không tạo ra “rủi ro tức thời với an ninh nguồn cung” của cả Hungary và Slovakia.
Người phát ngôn tiết lộ, Ủy ban vẫn đang “xác minh các thông tin” và đã phản hồi thư của Slovakia, Hungary để yêu cầu cung cấp thêm thông tin.
Trong khi đó, sau cuộc gặp với Thủ tướng Ukraina Denys Shmyhal ngày 1.8, Ủy viên thương mại EU Valdis Dombrovskis cũng thông tin, hoạt động xuất khẩu dầu sang Hungary và Slovakia không bị ảnh hưởng với dòng dầu không phải của Lukoil.
Theo Financial Times, Brussels yêu cầu Budapest và Bratislava tìm các nguồn cung thay thế dầu của Nga. Ủy viên thương mại EU Valdis Dombrovskis cho biết, Hungary và Slovakia “nên tích cực theo đuổi việc đa dạng hóa nguồn cung khỏi nhiên liệu hóa thạch của Nga”.
Hungary và Slovakia phụ thuộc vào dầu thô của Nga, trong đó có dầu của Lukoil, chảy qua Ukraina thông qua đường ống dẫn dầu Druzhba.
Một phát ngôn viên của Ủy ban tiết lộ với Financial Times, Hungary và Slovakia có đủ nguồn cung vì tổng lượng dầu đi vào không giảm. “Các cuộc tham vấn khẩn cấp” mà 2 nước yêu cầu, theo thỏa thuận thương mại của EU với Ukraina, là không cần thiết.
Ủy viên thương mại Dombrovskis lưu ý, Hungary và Slovakia có thể sử dụng đường ống dẫn dầu hiện có để vận chuyển dầu thô từ Croatia.
“Phân tích hiện tại của Ủy ban chỉ ra rằng, Hungary và Slovakia có đủ năng lực thông qua các đường ống thay thế như đường ống Janaf Adriatic” – ông nói.
Ông nói thêm, trong cuộc họp tuần trước để thảo luận việc Ukraina chặn dòng dầu của Nga có sự tham gia của đại diện tất cả các quốc gia thành viên EU, “một số lượng lớn” đại biểu “đã đặt câu hỏi tại sao cho đến nay, Hungary và Slovakia vẫn chưa khám phá các phương án thay thế”.
Ông chỉ ra, công ty năng lượng Hungary MOL “trình bày trong các lá thư chính thức rằng, Lukoil thực sự không phải là chủ sở hữu của dầu được vận chuyển qua Ukraina cho tập đoàn MOL”, nghĩa là nguồn cung qua đường ống dẫn dầu Druzhba không bị ảnh hưởng bởi lệnh trừng phạt của Kiev.
MOL có hợp đồng dài hạn với các nhà cung cấp của Nga. Dầu thô từ Nga chỉ chiếm 3% nhu cầu trong khối, Ủy ban châu Âu cho biết.
Slovakia xác nhận sẽ cung cấp thêm thông tin cho Ủy ban châu Âu. “Chừng nào việc gỡ bỏ lệnh chặn nguồn cung dầu không được giải quyết, chúng tôi coi tình hình là nghiêm trọng và đe dọa đến an ninh năng lượng của Slovakia”, Slovakia nhấn mạnh.