Qua 4 lần tổ chức trước đó, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã tôn vinh 452 trí thức KHCN. Lần tôn vinh thứ 5 tôn vinh 135 trí thức tiêu biểu. Trong đó có 2 trí thức cao tuổi được tôn vinh là GS.TS Trịnh Văn Tự (95 tuổi), nguyên Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam và GS.TS Đặng Hữu (94 tuổi), nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Trưởng Ban Khoa giáo Trung ương, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ.
Cùng đó, nhiều gương mặt trí thức trẻ như TS Nguyễn Văn Huống (39 tuổi) – Phó Trưởng phòng Công nghệ môi trường, Viện Công nghệ mới, Bộ Quốc phòng với 8 đề tài cấp bộ, sở hữu 3 bằng độc quyền giải pháp hữu ích/sáng chế, tác giả 1 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật. TS Nguyễn Văn Huống nhận Giải nhì Giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam năm 2018, 2023 và giải Ba năm 2020; PGS.TS Trần Mạnh Trí (43 tuổi) – Trưởng Bộ môn Hóa học hữu cơ, Khoa Hóa học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội “chủ nhân giải thưởng Tạ Quang Bửu 2024”; KS Nguyễn Xuân Thủy (40 tuổi) – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thiết kế và phát triển công nghệ xây dựng Span, sở hữu 15 bằng độc quyền sáng chế…
Theo Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam – TSKH. Phan Xuân Dũng, trong bối cảnh toàn cầu hóa và xu thế phát triển của khoa học và công nghệ (KHCN) của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (CMCN 4.0), quan điểm của Đảng ta về phát triển đất nước là “phải bằng và dựa vào KHCN”, “phát triển KHCN là quốc sách hàng đầu, giữ vai trò then chốt trong sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội của đất nước”.
Theo đó, nhiệm vụ trao cho đội ngũ trí thức KHCN nước nhà rất to lớn, luôn mang trên mình nhiệt huyết cách mạng, khát vọng vươn lên, đưa KHCN trở thành động lực, là quốc sách hàng đầu để phát triển đất nước; phát triển đất nước phải dựa và bằng KHCN.
Tới dự và phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã trân trọng ghi nhận và nhiệt liệt biểu dương 135 trí thức KHCN tiêu biểu được vinh danh năm 2024. Đồng thời ghi nhận Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã từng bước thể hiện vai trò là hạt nhân tập hợp đoàn kết, phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức khoa học công nghệ trong và ngoài nước, góp phần thúc đẩy phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ quốc gia, đóng góp phát triển kinh tế xã hội.
Bên cạnh những thành tựu, Chủ tịch Quốc hội cũng thẳng thắn chỉ ra cơ chế, chính sách chưa khuyến khích, phát huy tối đa tiềm năng, sức sáng tạo của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ.
Cũng theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, toàn cầu hóa giúp KHCN từng bước hội nhập, tạo thuận lợi cho việc học tập, trao đổi kinh nghiệm, tiếp thu những thành tựu KHCN quốc tế. Song cũng đặt ra nhiều thách thức mới, sản phẩm KHCN nước ngoài xâm nhập vào thị trường trong nước, tạo sự cạnh tranh gay gắt, nảy sinh các vấn đề tranh chấp mới liên quan đến sở hữu trí tuệ, bản quyền, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, kiểu dáng công nghiệp. Bên cạnh đó là yêu cầu cấp thiết về hành lang pháp lý, thể chế, chính sách, đội ngũ cán bộ làm công tác khoa học và các trung tâm khoa học lớn.
“Do đó, đòi hỏi đội ngũ trí thức nước nhà phải có nhận thức mới, tư duy khoa học gắn với những giải pháp thiết thực, hiệu quả để đưa khoa học công nghệ trở thành động lực phát triển đất nước”, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nói.
Trong số 135 trí thức tiêu biểu (121 nam và 14 nữ) được vinh danh năm 2024 có 51 trí thức do các Liên hiệp Hội địa phương đề cử, 54 trí thức do các hội ngành toàn quốc đề cử, 28 trí thức do Hội đồng Xét chọn đề cử, 2 trí thức do Cơ quan Trung ương Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đề cử. Trong số đó, có 112 người có học hàm, học vị từ phó giáo sư, tiến sĩ và tương đương trở lên, 15 người có có học vị thạc sỹ, 8 người có học vị cử nhân và tương đương.