Chuyến thử nghiệm thứ sáu, SpaceX kỳ vọng đưa tầng đẩy của hệ thống phóng Starship là Super Heavy trở về Trái Đất nguyên vẹn, thử tải trọng của tầng trên cùng hàng loạt đánh giá về vật liệu.
Tên lửa Starship cất cánh từ bệ phóng tại cơ sở Starbase của SpaceX ở Boca Chica, Texas lúc 16h ngày 19/11 (giờ địa phương) tức 5h ngày 20/11 (giờ Hà Nội). 33 động cơ Raptor ở tầng đẩy Super Heavy khai hỏa, đưa tên lửa bay lên không gian.
Khoảng 3 phút sau khi phóng, tầng đẩy Super Heavy và tầng trên của Starship chia tách thành công. Tuy nhiên, SpaceX quyết định không sử dụng tháp phóng và đũa để bắt lấy tầng đẩy trở về như trong chuyến thử nghiệm thứ 5. Khoảng 7 phút sau khi phóng, tầng đẩy khai hỏa động cơ để đáp xuống mặt nước. Tuy nhiên, video phát trực tiếp của Everyday Astronaut cho thấy tầng đẩy đã đổ nhào và nổ tung thành một quả cầu lửa sau khi đáp xuống biển, theo Reuters.
Tầng đẩy của Starship hạ cánh xuống Vịnh Mexico và phát nổ. Video: NASASpaceflight
Trong chuyến bay gần nhất vào ngày 13/10, SpaceX đã hạ cánh thành công tầng đẩy Super Heavy, trở lại bệ phóng bằng “đũa gắp” khổng lồ. Công ty dự định lặp lại thành tích này với hệ thống “đũa” của bệ phóng, nhưng dữ liệu chuyến bay không cho phép thực hiện, theo Space.
“Chúng tôi đã vượt qua một tiêu chí cam kết”, Dan Huot của SpaceX cho biết trong buổi phát sóng trực tiếp chuyến bay thứ 6. Do đó, Super Heavy đã được hạ cánh xuống Vịnh Mexico khoảng bảy phút sau khi cất cánh.
Sự mong đợi cho chuyến bay thứ 6 rất cao, một phần vì nỗ lực bắt tầng đẩy. Tổng thống Donald Trump đã cùng Elon Musk, CEO của SpaceX, theo dõi trực tiếp cuộc thử nghiệm. Tuy nhiên Trump đã không có cơ hội chứng kiến tầng đẩy được giữ lại trong cánh tay đũa của tháp phóng – một kỳ tích kỹ thuật diễn ra trong thử nghiệm tháng trước.
Ngoài ra trong lần bay này SpaceX cũng muốn thử nghiệm tầng trên của Starship – một tàu vũ trụ cao 50 mét, được gọi là Starship hoặc Ship, có tải trọng. Đây là lần đầu tiên tàu vũ trụ mang theo một quả chuối nhồi bông, đóng vai trò như một chỉ báo không trọng lực (nó không được triển khai vào không gian). Ngoài ra, Starship đã khởi động lại một trong sáu động cơ Raptor của nó trong khoảng 38 phút của chuyến bay. Mục tiêu của thử nghiệm nhằm kiểm tra tàu Starship sẽ bay tiếp bằng động cơ của nó trong khi tên lửa quay trở lại Trái Đất.
Tầng trên Starship mang theo quả chuối nhồi bông với vỏ bề ngoài bằng thép không gỉ có trang trí một quả chuối hoạt hình. Ảnh: Space
Lần đốt cháy này đã chứng minh Starship có thể thực hiện các thao tác cần thiết để trở về Trái Đất an toàn trong các nhiệm vụ quỹ đạo. Starship được thiết kế để tái sử dụng hoàn toàn và nhanh chóng, giống như Super Heavy. SpaceX dự định sẽ bắt nó bằng hệ thống “đũa”, và có thể sẽ thử nghiệm trên một chuyến bay thử nghiệm trong tương lai gần. Việc hạ cánh trực tiếp trên bệ phóng, thay vì trên tàu ở biển hoặc một bãi đáp được chỉ định, sẽ cho phép kiểm tra, tân trang và tái sử dụng nhanh chóng và hiệu quả hơn, SpaceX cho biết.
Chuyến bay thứ 6 cũng đã thử nghiệm các sửa đổi đối với tấm chắn nhiệt của Ship, bảo vệ phương tiện khi quay trở lại bầu khí quyển của Trái Đất.
“Chuyến bay thử nghiệm sẽ đánh giá các vật liệu bảo vệ nhiệt thứ cấp mới và sẽ có toàn bộ các phần của tấm chắn nhiệt được gỡ bỏ ở hai bên của tàu tại các vị trí đang được nghiên cứu cho phần cứng hỗ trợ bắt giữ trên các phương tiện trong tương lai”, SpaceX viết trong mô tả nhiệm vụ. “Con tàu cũng sẽ cố ý bay ở một góc cao hơn trong giai đoạn cuối của quá trình hạ xuống, cố tình đẩy giới hạn điều khiển cánh tà để thu thập dữ liệu về các cấu hình hạ cánh trong tương lai”.
SpaceX cũng đã thay đổi thời gian phóng cho chuyến bay thứ 6 vào ban ngày nhằm quan sát tốt hơn quá trình quay trở lại và rơi xuống của Starship. Chuyến bay thứ 5 (và cả bốn chuyến bay trước đó) đã cất cánh từ Texas vào buổi sáng, và tầng trên của Starship đã rơi xuống trong bóng tối tại Ấn Độ Dương.
Starship là hệ thống phóng đang dần chứng minh tham vọng đưa con người tới sao Hỏa lần đầu tiên của giám đốc điều hành SpaceX Elon Musk. Đây là tên lửa cao nhất (120 m) và mạnh nhất từng được chế tạo, có khả năng tạo ra lực đẩy gần 8.000 tấn khi phóng.
Đây là hệ thống phóng bao gồm tầng đẩy Super Heavy và tàu vũ trụ Starship ở bên trên. Tên lửa đẩy nằm ở tầng đầu tiên và tàu vũ trụ chở người và hàng hóa nằm ở tầng thứ hai. Nhiệm vụ của tên lửa là đưa tàu Starship tới một điểm trên quỹ đạo, sau đó tàu Starship sẽ bay tiếp bằng động cơ của nó trong khi tên lửa quay trở lại Trái Đất. Cả hai bộ phận đều có thể tái sử dụng.
NASA đã chọn tàu Starship để đưa phi hành gia đáp xuống Mặt Trăng trong chương trình Artemis. Khi tàu Starship thực hiện hành trình tới Mặt Trăng, nó sẽ phải ở trên quỹ đạo gần Trái Đất trong lúc SpaceX phóng các phương tiện hỗ trợ riêng biệt để tiếp nhiên liệu cho tàu. Nhiệm vụ chở phi hành gia đáp xuống Mặt Trăng sẽ diễn ra sớm nhất vào năm 2026.
Bảo Anh (Tổng hợp)