Hình thành từ quá trình tan vỡ của siêu lục địa Gondwana, đảo Tristan da Cunha thuộc quần đảo cùng tên là nơi ở của cộng đồng nông dân nhỏ cực kỳ biệt lập.
Đảo Tristan da Cunha và cộng đồng Edinburgh of the Seven Seas. Ảnh: Dmitry Malov/Alamy
Tristan da Cunha là một quần đảo ở Nam Đại Tây Dương, nơi ở của khu dân cư biệt lập nhất thế giới. Khoảng 250 công dân ở lãnh thổ hải ngoại của Anh sống trên hòn đảo duy nhất có người định cư trong quần đảo cũng tên Tristan da Cunha, trong cộng đồng có tên gọi là Edinburgh of the Seven Seas, theo Live Science.
Quần đảo Tristan da Cunha, hay gọi tắt là Tristan, bao gồm 6 đảo núi lửa nằm cách đảo St. Helena (một lãnh thổ khác của Anh ở Đại Tây Dương) 2.400 km về phía tây nam. Cùng với đảo Ascension Island, Tristan và St. Helena tạo thành lãnh thổ hải ngoại của Anh, trải rộng hơn 3.250 km trên Đại Tây Dương, từ một điểm phía tây ngoài khơi Gabon tới điểm phía nam Nam Phi.
Đảo chính có chiều rộng 12 km và núi lửa hình nón có tên Queen Mary’s Peak tại đây nhô cao 2.062 m so với mực nước biển. Miệng hố trung tâm của núi lửa chứa một hồ hình trái tim đông cứng vào mùa đông và tan chảy vào mùa hè. Hòn đảo cũng là thiên đường của động vật hoang dã với hải cẩu, hải âu và chim cánh cụt rockhopper (Eudyptes moseleyi) sinh sản trên bờ biển.
Tristan chỉ có thể tiếp cận bằng hành trình đi thuyền dài 6 ngày từ Nam Phi. Hầu hết cư dân trên đảo là nông dân, theo BBC. 6 hòn đảo trong quần đảo Tristan là bằng chứng về hoạt động địa chất quá khứ ở sâu trong lớp phủ Trái Đất, mỗi đảo hình thành từ các đỉnh ở vỏ đại dương. Chúng nằm cách sống núi giữa Đại Tây Dương khoảng 400 km về phía đông, nơi mảng kiến tạo Bắc Mỹ và Nam Mỹ gặp mảng Á Âu và châu Phi. Theo thời gian, chúng chậm rãi di chuyển ra xa, cho phép đá nóng chảy sôi sục tràn vào khe hở ở giữa. Các đảo thuộc Tristan không nối liền với sống núi, nhưng ra đời do magma phun ra từ sâu trong lòng Trái Đất.
Quần đảo phát triển qua nhiều thời kỳ từ một điểm nóng, cột vật chất lớn nóng bỏng nhô lên từ lớp phủ, lớp giữa của Trái Đất và tạo thành núi lửa ở lớp vỏ bên trên. Điểm nóng mang tên Walvis Ridge Hotspot xuất hiện giữa Nam Mỹ và châu Phi cách đây 132 triệu năm, khi các lục địa vỡ ra sau hàng triệu năm hợp nhất ở siêu lục địa cổ đại Gondwana.
Khi những lục địa tách rời và vỏ Trái Đất bắt đầu dồn về phía tây qua Walvis Ridge Hotspot, núi lửa lần lượt phát triển ở đường nằm ngang bên dưới Đại Tây Dương. Chúng trở thành các đảo và cuối cùng ngừng hoạt động do trôi ra xa dần nguồn magma. Đảo chính Tristan da Cunha là đảo xa thứ hai về phía đông của quần đảo, có nghĩa nó ngừng hoạt động không lâu sau 4 đảo Inaccessible, Nightingale, Middle và Stoltenhoff và trước đảo Gough.
An Khang (Theo Live Science)