Theo thống kê của Bộ Xây dựng, từ năm 2021 đến nay, trên địa bàn cả nước có 619 dự án NƠXH đã được triển khai với quy mô 561.816 căn.
Trong 6 tháng đầu năm 2024, có 8 dự án NƠXH hoàn thành với quy mô 3.136 căn. Cùng với đó, 5 dự án đã cấp phép, khởi công xây dựng, với quy mô 8.468 căn, 9 dự án đã có chủ trương đầu tư, với quy mô 8.795 căn.
Như vậy, nếu căn cứ con số hoàn thành so với mục tiêu Chính phủ giao thì “đích” đến của NƠXH vẫn còn cách rất xa. Trong đó, nhiều địa phương chậm trễ, không tích cực xây dựng NƠXH, nhà ở cho công nhân, người lao động khu công nghiệp.
Bên cạnh đó, vẫn có những địa phương là điểm sáng, đi đầu cả nước trong phát triển NƠXH, có thể kể đến Hải Phòng, Bắc Ninh, Bình Dương…
Phát biểu tại Hội thảo “Hải Phòng – Điểm sáng phát triển nhà ở xã hội” do Báo Tiền Phong tổ chức ngày 16.8, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, các luật liên quan đến bất động sản như Đất đai, Nhà ở, Kinh doanh bất động sản có hiệu lực là căn cứ rất quan trọng cho thúc đẩy các dự án nhà ở, thị trường bất động sản, trong đó có NƠXH.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nêu, việc phát triển NƠXH còn nhiều vướng mắc khó khăn, đặc biệt liên quan đến thể chế, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện của các địa phương, các chủ đầu tư. Hệ thống pháp luật thời gian qua đã có nhiều điểm mới, cải thiện rõ rệt.
Đó là, đã thể chế hoá được chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước về nhà ở, nhất là nhà ở cho các đối tượng thu nhập thấp; các bộ luật đã khắc phục được một số mâu thuẫn chồng chéo, không đồng bộ; tăng cường phân cấp phân quyền trong thực hiện các dự án; cải cách thủ tục hành chính trong thực hiện, triển khai các dự án…
Cùng với đó, một số chính sách về phát triển NƠXH được quan tâm, chỉnh lý cho đảm bảo rõ ràng. Trong đó, đã giao cho UBND các địa phương căn cứ nhu cầu sẽ dành quỹ đất đảm bảo đủ cho việc phát triển NƠXH. Linh hoạt trong việc dành quỹ đất trong các dự án thương mại để phát triển NƠXH, có thể hoán đổi, trả tiền.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, chính sách về ưu đãi chủ đầu tư, tạo điều kiện hấp dẫn hơn, ưu đãi rõ hơn đối với NƠXH. Việc đầu tư dự án NƠXH được miễn tiền sử dụng đất, không phải làm thủ tục xác định giá đất, giúp rút ngắn thủ tục 6 tháng – 1 năm.
“Điều kiện với người mua NƠXH đã đơn giản hơn. Giá bán, giá cho thuê của NƠXH đã được tính theo hướng tính đúng, tính đủ chi phí xây dựng của doanh nghiệp… Những điểm mới này sẽ được phổ biến cho các doanh nghiệp để họ nắm được, tiếp tục triển khai các dự án một cách nhanh nhất” – ông Sinh nói.
Thứ trưởng Sinh nhấn mạnh, thời gian qua, nhiều địa phương đã tích cực vào cuộc, thúc đẩy các dự án bất động sản, trong đó có các dự án NƠXH. Hải Phòng là một điểm sáng, được đánh giá rất cao về công tác chỉ đạo, lãnh đạo, thực hiện.
Đánh giá “điểm sáng” của Hải Phòng trong việc phát triển NƠXH thời gian qua, ông Sinh cho rằng, thành phố đã rất quan tâm dành quỹ đất để phát triển NƠXH; quan tâm vị trí rất đẹp trong nội đô thành phố. Các vị trí đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.
Nêu ý kiến tại hội thảo, ông Nguyễn Anh Tuân – Chủ tịch Liên đoàn Lao động TP Hải Phòng – cho rằng, giá bán của một số dự án NƠXH trên địa bàn hiện tại vẫn khá cao khi dao động từ 16-19 triệu đồng/m2. Thậm chí nếu tính thêm cả chi phí nội thất thì giá trị căn hộ sẽ lên đến hơn 20 triệu đồng/m2.
Ngoài ra, còn xuất hiện tình trạng đầu cơ, trục lợi NƠXH để hưởng chênh lệch với mức chênh trung bình từ 100-200 triệu đồng/căn. Điều này ảnh hưởng ít nhiều đến niềm tin của công nhân và người lao động muốn mua NƠXH.