Làm rõ việc ban hành khung giá phát điện
Từ ngày 27-29.8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức hội nghị ĐBQH hoạt động chuyên trách lần thứ 6, nhiệm kỳ khóa XV để thảo luận, góp ý kiến về 12 dự án luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, trong đó có dự án Luật Điện lực (sửa đổi).
Việc sửa đổi luật này được kỳ vọng nhằm đáp ứng mục tiêu triển khai các chính sách của Đảng đối với lĩnh vực năng lượng và nhằm xây dựng thị trường năng lượng đồng bộ, cạnh tranh và minh bạch.
Cho ý kiến, ĐBQH cho rằng, cần đổi mới các nội dung quy định tại Luật Điện lực, nhằm nâng cao tính khả thi và tính hiệu quả trong thực thi pháp luật về điện lực, đáp ứng yêu cầu của phát triển ngành điện nói chung và thị trường điện lực cạnh tranh nói riêng, tiến tới xây dựng thị trường bán lẻ điện cạnh tranh hoàn chỉnh. Trong đó, trọng tâm là điều chỉnh cơ chế giá điện theo cơ chế thị trường, có sự điều tiết của nhà nước…
Nói về nguyên tắc hoạt động của thị trường điện cạnh tranh, đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng – Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội – cho biết, tại Điều 51 dự thảo luật đã quy định một số cơ chế cho phép mua bán điện trực tiếp từ nhà sản xuất và người sử dụng.
Đại biểu đề nghị bổ sung cơ chế cho phép các đối tượng, tổ chức, cá nhân có quyền mua bán điện trực tiếp trong phạm vi nhất định, để không ảnh hưởng đến an toàn chung của mạng lưới điện quốc gia; đồng thời có cơ chế cụ thể hơn nhằm tạo bình đẳng, công khai, minh bạch, không phân biệt đối xử giữa các đối tượng tham gia thị trường điện cạnh tranh.
Vì vậy, cần thiết sửa đổi, bổ sung làm rõ việc ban hành khung giá phát điện trong thời gian vừa qua là khung giá phát điện bình quân của đơn vị phát điện và làm rõ trường hợp các bên ký kết hợp đồng mua bán điện thông qua đấu thầu.
Ban hành các bảng giá điện để đảm bảo thống nhất
Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Vũ Tuấn Anh đồng tình với quan điểm thực hiện cơ chế bù chéo giá điện giữa các nhóm khách hàng và thực hiện bù chéo giá điện giữa các vùng miền, nhưng cần có lộ trình thực hiện.
Theo đại biểu, cần thực hiện nguyên tắc của Luật Giá, trong đó, nếu xác định điện là hàng hóa, dịch vụ đặc biệt thì nên giao Thủ tướng Chính phủ quy định về giá điện, trong đó, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính là các đơn vị tham mưu giúp Thủ tướng Chính phủ ban hành các bảng giá điện để đảm bảo thống nhất.
Nói về cơ chế quản lý, điều tiết giá điện, ông Nguyễn Tiến Thỏa – Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam – cho biết, do chính sách giá điện đã được nêu rõ tại Nghị quyết số 55-NQ/TW. Do đó, để luật hóa các quan điểm chỉ đạo về giá của Nghị quyết số 55-NQ/TW đề nghị, bỏ việc quy định cụ thể như dự thảo luật và ghép vào thành nội dung về “Nguyên tắc định giá điện” gồm: Nguyên tắc định giá, căn cứ định giá, phương pháp định giá, điều chỉnh giá và thẩm quyền định giá, điều chỉnh giá.
Đồng thời, đối với chính sách xã hội trong giá mà dự thảo luật đề cập như: Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu xây dựng phương án hỗ trợ giảm tiền điện; giá bán điện ở vùng biên giới, hải đảo; Nhà nước hỗ trợ tiền điện cho hộ nghèo, hộ chính sách xã hội, vị chuyên gia đề nghị, không đưa các nội dung này gộp vào chính sách giá mà phải đưa vào mục riêng về chính sách hỗ trợ tiêu dùng điện, đảm bảo thực hiện theo quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết số 55-NQ/TW là: Phải tách bạch giữa giá điện với chính sách xã hội… và Nhà nước điều tiết hợp lý thông qua các công cụ thị trường (thuế, phí các quỹ…) và chính sách an sinh xã hội phù hợp.