Shim Yeon-sun, 40 tuổi, đã ngạc nhiên khi mẹ cô hỏi chị dâu tương lai “có biết nấu bữa sáng không” trong buổi gặp mặt của hai gia đình.
Bà nhìn thẳng vào mắt con dâu khiến không khí của tiệc sanggyeonnye – gặp gỡ hai gia đình bàn chuyện đính hôn trở nên ngột ngạt.
Trước đó, mẹ của Shim đã khá khiêm tốn trong ngày cưới của con gái, liên tục nói “Con gái tôi vẫn còn phải học hỏi nhiều”.
Nhưng khi cưới con trai, bà trở thành người hoàn toàn khác. “Bà cư xử như một mẹ chồng kiểu mẫu của Hàn Quốc”, Shim kể. Bà công khai thể hiện mình ở vị trí cao hơn nhà gái và kỳ vọng cocô con dâu tương lai nên nấu ăn cho chồng, trong khi anh trai cô không thường ăn sáng.
Trong tiếng Hàn, “si” có nghĩa là thông gia, dùng để chỉ mối quan hệ hình thành qua hôn nhân. Giới trẻ hay dùng thuật ngữ “si world” để mô tả một số người giữ suy nghĩ cổ hủ cho rằng vợ phải ngoan ngoãn, hiền lành và phục tùng. Điều này đối lập với phụ nữ trẻ ngày nay luôn theo đuổi sự nghiệp, đề cao bình đẳng giới và muốn chồng chia sẻ việc nhà.
Một khảo sát của công ty mai mối Duo năm 2022 đã cho thấy mức độ ảnh hưởng lớn của nhà chồng (vợ) đến quyết định kết hôn.
Ở nam giới, 24% cho rằng điều này “rất quan trọng”, 59,2% “khá quan trọng” trong khi chỉ 4% nói không quan trọng. Với phụ nữ, 47,2% xem đây là yếu tố rất quan trọng, 46,4% khá quan trọng trong khi 3,2% không coi trọng và 3,2% hoàn toàn không quan tâm.
Phần lớn căng thẳng trong “si world” xuất phát từ mối quan hệ mẹ chồng, nàng dâu hoặc với các chị em dâu.
Mẹ Shim là trường hợp điển hình của phụ nữ thay đổi cách cư xử khi trở thành mẹ chồng. Điều này bắt nguồn từ quan niệm truyền thống của thế hệ lớn tuổi ở Hàn Quốc, nơi hôn nhân được xem là quá trình con gái rời nhà, gia nhập gia đình chồng và phải thích nghi với nếp sống mới.
Phong tục cô dâu về nhà chồng xuất hiện từ thời Joseon (1392-1910) do tư tưởng Nho giáo định hình các chuẩn mực đạo đức gia đình.
Ảnh minh họa: Korea Herald
Bà Kim, 61 tuổi, có con gái đã kết hôn, thừa nhận khó thoát khỏi lối suy nghĩ này. Khi gia đình gặp thông gia bàn chuyện hôn lễ, họ thống nhất không trao đổi quà cưới.
Tuy nhiên, bà vẫn lo con gái có thể bị đối xử không tốt nên đã mua túi Chanel tặng mẹ chồng và chị em dâu của con. Con gái giận bà, nghĩ điều đó không cần thiết. “Nhưng tôi tin sau này nó sẽ hiểu”, Kim nói. “Tôi không muốn con mình chịu khổ chỉ vì chuyện nhỏ nhặt”.
Trong khi đó, đàn ông về nhà vợ được xem như khách quý còn phụ nữ lại chịu áp lực phải giúp đỡ việc nhà.
“Chồng tôi thoải mái khi đến nhà bố mẹ tôi nhưng tôi không thể làm vậy khi về nhà anh ấy”, Lim, 30 tuổi, kết hôn tháng 12 năm ngoái, kể. Cô phải rửa bát hoặc ít nhất cũng phải tỏ ý sẵn sàng làm điều đó.
Đồng thời, người Hàn có khuôn mẫu điển hình con dâu tốt sẽ hết lòng với bố mẹ chồng.
Trước đây, khi sống chung với nhà chồng con dâu thường trực tiếp chăm sóc họ nhưng hiện, vợ chồng trẻ đa số sống riêng, họ được kỳ vọng thăm hỏi, gọi điện kiểm tra sức khỏe bố mẹ. Đây trở thành sự căng thẳng với nhiều phụ nữ trẻ Hàn Quốc.
Lim, 30 tuổi, kể rằng sau đám cưới, bố chồng cô đã lập nhóm trò chuyện gia đình trên KakaoTalk, gồm bố mẹ chồng, chồng và cô. Mỗi sáng, ông gửi các câu trích dẫn hoặc thơ, khiến cô cảm thấy áp lực phải phản hồi.
“Tôi thấy không thoải mái khi không trả lời ông ấy”, Lim nói. Cô giải thích chồng cô có thể không trả lời nhưng cô thì không thể làm vậy. Để giải quyết vấn đề, Lim mua bộ biểu tượng cảm xúc KakaoTalk dành riêng cho con dâu, theo gợi ý từ người bạn cũng gặp tình huống tương tự. Giờ đây, cô chỉ gửi biểu tượng, thậm chí không đọc thơ bố chồng gửi.
“Cuộc chiến” nhà chồng của phụ nữ Hàn còn nằm ở khía cạnh kinh tế. Sự đóng góp của gia đình nhà trai vào đám cưới và nhà ở của cặp đôi có thể ảnh hưởng đến cách họ đối xử với con dâu.
“Trong trường hợp gia đình không đóng góp nhiều, áp lực từ phía nhà chồng dường như giảm bớt”, Yoon Ji-youn, 30 tuổi, nói. Gia đình cô không khá giả nên không đóng góp nhiều khi anh trai Yoon kết hôn. Bố mẹ cô mặc định không đặt nhiều yêu cầu với con dâu.
Luật sư Park Je-yeon, người chuyên tư vấn các vụ ly hôn, cho biết nhiều cuộc hôn nhân tan vỡ vì mâu thuẫn giữa người vợ và gia đình chồng. Theo Park, vai trò của người chồng rất quan trọng trong việc giải quyết xung đột này.
Có trường hợp người chồng kiện đòi bồi thường, cho rằng vợ là nguyên nhân dẫn đến ly hôn, không hòa hợp và nói xấu gia đình anh ta. Dù tòa xác định người vợ có phần trách nhiệm, phán quyết cuối cùng vẫn buộc người chồng trả 7.236 USD tiền cấp dưỡng.
“Lý do là anh ta đã không làm tròn vai trò trung gian để giảm bớt căng thẳng giữa hai bên”, bà nói.
Ngọc Ngân (Theo Korea Herald)